Urlop ojcowski

14 dni opieki nad partnerką po porodzie - komu się należą? 

Zwolnienie

Każdy ojciec-pracownik ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze dwóch tygodni oraz urlopu tacierzyńskiego, czyli przejęcia części urlopu macierzyńskiego od kobiety. Tata ma także prawo do wzięcia 14 dni urlopu na opiekę nad żoną po porodzie.


Wykończona młoda mama

Ciąża i poród są bardzo obciążające i niesamowicie męczące dla organizmu. Po wydaniu dziecka na świat kobieta marzy o odpoczynku, jest wycieńczona i obolała. To także kwestia hormonów. Kilka dni po porodzie gwałtownie spada poziom hormonów ciążowych, czyli progesteronu i estrogenu. Dla ciała to szok, który może skutkować spadkiem samopoczucia, a nawet dyskomfortem fizycznym. Już samo to sprawia, że najlepiej, by w opiece nad dzieckiem przez pierwsze dni młoda mama nie była pozostawiona sama sobie. Wsparcie i współpraca obydwojga partnerów w tym trudnym, choć szczęśliwym, momencie, jest bardzo ważna. Szczególnie, jeśli kobieta jest wyjątkowo wyczerpana niedobrze, jeśli partner zostawia ją i wraca od razu do pracy.

Zwolnienie na opiekę nad partnerką

Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że mężczyzna ma prawo do dwutygodniowego zwolnienia lekarskiego w związku z opieką nad członkiem rodziny czyli, w tym wypadku, nad partnerką będącą zaraz po porodzie (zasiłek zaś przysługuje jeśli nie ma innych członków rodziny mogących tę opiekę zapewnić). Nie zawsze lekarze informują o takiej możliwości, a zdarza się, że niektórzy... nie wiedzą nawet, że mogą taki dokument wystawić.

Zwolnienie to nie jest obowiązkowe, lekarz nie musi go wypisać. Może to zrobić jeśli faktycznie istnieją uzasadnione powody, dla których kobieta po porodzie może nie być w stanie samodzielnie zajmować się dzieckiem, np. przechodzi infekcję lub chorobę, jest wyczerpana i osłabiona, jej stan psychiczny nie jest najlepszy.

Maksymalny wymiar takiego zwolnienia to 14 dni. W trakcie zwolnienia mężczyzna otrzymuje 80% wynagrodzenia - to zasiłek opiekuńczy, który zapewnia ZUS. Pieniądze nie są otrzymywane więc z wynagrodzeniem, ale osobnym przelewem wykonywanym przez tę instytucję. Co ważne, zwolnienie to przysługuje także parom niebędącym małżeństwem, o czym jasno informuje ZUS na swojej stronie internetowej wyjaśniając, że chodzi o okoliczność: "porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki".

Kto może wystawić takie zwolnienie?

Zwolnienie lekarskie dla partnera na opiekę nad żoną może wystawić:

  • lekarz podczas wypisu ze szpitala
  • ginekolog
  • lekarz rodzinny

 

Zwolnienie należy przedstawić pracodawcy najpóźniej 7 dni od daty jego wystawienia.

Jakie dokumenty są potrzebne?

W pracy partner powinien złożyć:

  • wypełniony przez siebie druk ZUS Z-15, czyli oświadczenie do celów opieki
  • skrócony akt urodzenia dziecka (dla potwierdzenia, że mężczyzna jest jego ojcem)
  • zwolnienie lekarskie wystawione przez lekarza

 

Jeśli mężczyzna prowadzi własną działalność gospodarczą takie zwolnienie również mu przysługuje, wtedy wszystkie powyższe dokumenty musi samodzielnie dostarczyć do ZUS-u.

Urlop ojcowski

Jeśli otrzymanie zwolnienia lekarskiego na opiekę nad partnerką nie jest z różnych względów możliwe, a partner bardzo chce być z nią w domu od razu po porodzie, może (jeśli jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę) skorzystać z urlopu ojcowskiego. Jego wymiar to także maksymalnie dwa tygodnie, które można wykorzystać w całości lub w dwóch tygodniowych częściach do ukończenia przez dziecko dwóch lat (lub, w przypadku dziecka przysposabianego, do dwóch lat od uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu, jednak nie dłużej niż do ukończenia siedmiu lat przez dziecko). Aby otrzymać taki urlop należy stosowny wniosek złożyć w pracy najpóźniej 7 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu. Za okres urlopu pracownik otrzymuje 100% wynagrodzenia.

Do wniosku należy dołączyć dokumenty:

  • skrócony odpis aktu urodzenia dziecka
  • kopię prawomocnego postanowienia sądu o przysposobieniu dziecka (jeśli chodzi o dziecko przysposabiane)
  • oświadczenie pracownika czy korzystał już z urlopu lub jego części

 

 

Agnieszka Kęsek

Na jaki urlop możesz liczyć? Sprawdź!