Co w sytuacji, kiedy zajdziesz w ciążę w trakcie stażu lub okresu próbnego? Czy pracodawca musi przedłużyć umowę? Czy przysługuje ci L4 i czy możesz liczyć na zasiłek macierzyński? Sprawdzamy!

Ciąża w trakcie okresu próbnego

Jak wiadomo, przepisy prawa zapewniają szczególną ochronę trwałości stosunku pracy kobietom w ciąży. Warto jednak wiedzieć, że wygląda ona inaczej w przypadku każdego rodzaju umowy o pracę. Ważne więc, czy umowa zawarta została na czas nieokreślony, określony czy też na okres próbny.

Najkorzystniejsza jest sytuacja kobiet zatrudnionych na czas nieokreślony – takiej umowy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać w momencie, kiedy dowie się o ciąży pracownicy. Umowa zawarta na czas określony (lub na czas wykonania określonej pracy) oraz umowa na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży ulega przedłużeniu, ale tylko do dnia porodu. Mówiąc obrazowo: jeśli w dniu rozwiązania umowy o pracę na okres próbny ciąża nie przekroczy trzeciego miesiąca, umowa o pracę nie zostanie z mocy prawa przedłużona do dnia porodu. Przepis ten nie ma też zastosowania w przypadku umów na okres próbny nieprzekraczający jednego miesiąca – w tym wypadku ciężarna pracownica nie jest chroniona przed zwolnieniem.

W przypadku umowy na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, ciężarnej przysługuje nie tylko ochrona przed zwolnieniem do dnia porodu - po porodzie ma ona też prawo do zasiłku macierzyńskiego na czas równy okresowi urlopu macierzyńskiego. Ale – co warto podkreślić - prawo do urlopu macierzyńskiego w takiej sytuacji już nie przysługuje. Pracownica nie nabywa też prawa do urlopu wychowawczego, który jest uwarunkowany m.in. pozostawaniem w stosunku pracy. W razie potrzeby ciężarna pracownica może skorzystać ze zwolnienia lekarskiego. Zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, kobieta uzyska prawo do zasiłku chorobowego po 30 dniach nieprzerwanego obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego, czyli w istocie już po miesiącu pracy. Jeżeli wówczas otrzyma od lekarza zwolnienie chorobowe z tytułu ciąży, uzyska zasiłek chorobowy, który będzie płatny w wysokości 100% podstawy. Zasiłek będzie wypłacany przez cały czas trwania zwolnienia – w razie potrzeby nawet do dnia porodu.

Ciąża w trakcie stażu

A teraz rozważmy sytuację, kiedy kobieta zachodzi w ciążę jeszcze przed nawiązaniem stosunku pracy z pracodawcą – w trakcie stażu. W tym przypadku trudno mówić o ochronie przed zwolnieniem, bo de facto kobieta nie została jeszcze zatrudniona. Pozostaje pytanie, czy jeśli podczas stażu zajdzie w ciążę, może liczyć na zwolnienie lekarskie i zasiłek chorobowy.

Osoba bezrobotna, która w związku z nabywaniem umiejętności praktycznych wykonuje zadania w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą, podlega w tym czasie obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu. Stażysta nie jest jednak ubezpieczony w zakresie ubezpieczenia chorobowego (nie może też wnioskować o objęcie nim dobrowolnie), a to oznacza, że zwolnienie lekarskie, jakie otrzyma podczas choroby w trakcie trwania stażu, nie uprawnia go do otrzymania zasiłku chorobowego. Nie ma w tym wypadku znaczenia, że choroba (dosłownie – niezdolność do pracy) i wynikające z niej zwolnienie zostało stwierdzone w trakcie ciąży.

Zasiłek macierzyński w tej sytuacji również nie będzie przysługiwał, bo prawo do niego mają tylko te kobiety, które urodziły dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego. Warto dodać, że chory stażysta (w tym także ciężarna stażystka na L4) otrzymuje nadal stypendium stażowe, które przysługuje jej aż do dnia zakończenia umowy o staż.

Autor: Agata Cygan-Kukla