Przepisy normujące zasady udzielania urlopów z tytułu opieki nad małym dzieckiem wydają się jasne i klarowne. Niestety, tylko w teorii. Życie przynosi dziesiątki pytań i wątpliwości o zastosowanie prawa do konkretnej sytuacji życiowej nowej rodziny. Na przykład takiej, gdy w jednym roku w dwóch porodach jednej kobiety rodzi się dwoje dzieci. Czy urlop ojcowski i rodzicielski liczy się wówczas osobno?
Dla kogo urlop ojcowski?
Z urlopu ojcowskiego może skorzystać każdy ojciec, który pozostaje w stosunku pracy (jest zatrudniony na umowę o pracę). Wymiar tego urlopu wynosi 2 tygodnie, a pracownik otrzymuje go po złożeniu pisemnego wniosku u pracodawcy najpóźniej 7 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia korzystania z uprawnienia. Na skorzystanie z ojcowskiego mężczyzna ma rok od narodzin dziecka. Oznacza to, że ostatnim terminem na rozpoczęcie urlopu są dwa tygodnie przed ukończeniem przez niemowlę „roczku”. Urlop ojcowski przysługuje ojcu dziecka bez względu na to, czy matka dziecka posiada uprawnienia pracownicze i przebywała na urlopie macierzyńskim.
Urlop rodzicielski, czyli…?
Urlop rodzicielski jest trzecim w kolejności uprawnieniem z tytułu opieki nad dzieckiem – następuje po urlopach macierzyńskim i dodatkowym macierzyńskim. Jego wymiar to 26 tygodni i może być on dzielony na oboje rodziców. Ojciec dziecka może z niego skorzystać (w całości lub z części niewykorzystanej przez matkę dziecka) wyłącznie w sytuacji, gdy uprawnienie przysługuje jego partnerce, tzn. gdy jest ona związana ze swoim pracodawcą stosunkiem pracy.
Dwa razy w roku?
Tak, jest to możliwe. Mężczyzna zatrudniony na umowę o pracę może w jednym roku kalendarzowym skorzystać z przysługujących mu uprawnień z tytułu opieki nad dzieckiem aż dwukrotnie. Warunkiem, który musi być w tym przypadku spełniony, jest urodzenie dwójki dzieci w tym samym roku (np. styczeń i listopad) przez tę samą matkę. Pracownik decydujący się na urlop ojcowski jest nadal zobowiązany wykorzystać go przed ukończeniem pierwszego roku życia dziecka, bez względu na to, czy przypadnie on przed narodzinami drugiego dziecka czy już po nich. Ojciec nadal ma też prawo do dwukrotnego skorzystania z urlopu rodzicielskiego, o ile tylko jego partnerce – matce dziecka - przysługiwały te uprawienia.
Paulina Wójtowicz