Wymiary urlopów, zarówno ojcowskiego, jak i rodzicielskiego, są niezmienne i wynoszą - odpowiednio – 2 i 26 tygodni. Co jednak w sytuacji, kiedy pracownik w podobnym czasie zostanie ojcem dwojga dzieci - jednego ze związku małżeńskiego, a drugiego ze związku nieformalnego? Czy w obu tych przypadkach będzie mógł skorzystać z urlopu ojcowskiego i rodzicielskiego?

Urlop ojcowski na kilkoro dzieci

Instytucja urlopu ojcowskiego - który przysługuje ojcom-pracownikom niezależenie od urlopu rodzicielskiego i wynosi 2 tygodnie - nie przewiduje przedłużania tego okresu z uwagi na liczbę dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Bez względu więc na to, czy mężczyzna zostaje ojcem jednego dziecka, bliźniąt czy może trojaczków, ma prawo do dwóch tygodni wolnego. Również wymiar urlopu rodzicielskiego jest niezmienny i „niewrażliwy” na liczbę dzieci, które przychodzą na świat przy jednym porodzie – wynosi 26 tygodni.

Inaczej jest przypadku urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego macierzyńskiego. W sytuacji, kiedy na świat przychodzi więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, wymiar urlopu macierzyńskiego przedstawia się następująco:

• bliźnięta – 31 tygodni
• trojaczki – 33 tygodnie
• czworaczki – 35 tygodni
• pięcioraczki i więcej – 37 tygodni.

Do tego rzecz jasna dochodzi ewentualny urlop rodzicielski (26 tygodni) plus dodatkowy macierzyński (do 8 tygodni), co łącznie może dać maksymalnie:

• w przypadku bliźniąt  – 65 tygodni
• w przypadku trojaczków – 67 tygodni
• w przypadku czworaczków – 69 tygodni
• w przypadku pięcioraczków i więcej – 71 tygodni.

A jednak więcej ojcowskiego?

Z czterech tygodni urlopu ojcowskiego w tym samym roku, może skorzystać jedynie ojciec, któremu w roku tym urodzi się dwoje dzieci, ale przy dwóch różnych porodach (np. w styczniu i listopadzie). By mieć gwarancję, że przełożony nie odmówi udzielenia czterech tygodni wolnego, urlop na pierwsze dziecko mężczyzna powinien wykorzystać jeszcze przed urodzeniem się drugiego. Istnieje jednak zastrzeżenie, że urlop taki przysługuje wyłącznie ojcom, wychowującym dzieci. Nie będzie więc mógł z niego  skorzystać mężczyzna, który ma – przykładowo - ograniczone prawa rodzicielskie.

Inną sytuacją, w której mężczyzna może skorzystać z dwóch urlopów ojcowskich w jednym roku, jest przypadek, kiedy zostaje on ojcem dwójki dzieci, ale urodzonych przez różne matki. Należy bowiem pamiętać, że urlop ten przysługuje tacie dziecka nie z uwagi na to, że jest małżonkiem jego matki, ale ze względu na to, że jest zatrudniony na umowę o pracę. Ograniczeniem może tu być oczywiście wiek dzieci, ponieważ – zgodnie z ogólnymi zasadami przydzielania urlopu ojcowskiego – można go wykorzystać wyłącznie w okresie: od momentu narodzin do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. Innym ograniczeniem może być też kwestia, dotycząca faktycznej opieki mężczyzny nad dzieckiem (jak wspomniano wyżej - istnieje zastrzeżenie, że urlop taki przysługuje wyłącznie ojcom, wychowującym dzieci).

Rodzicielski razy dwa?

Co więcej, skorzystanie z urlopu ojcowskiego nie pozbawia mężczyzny prawa do urlopu rodzicielskiego, który przysługuje zaraz po wykorzystaniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego w całkowitym wymiarze. Oczywiście jest to możliwe tylko w sytuacji, kiedy obydwie matki są pracownicami.

W przypadku, gdy tylko jedna matka jest pracownicą – ojciec ma prawo tylko do jednego urlopu rodzicielskiego, a w sytuacji, kiedy nie pracuje żadna z nich – w ogóle nie posiada tego uprawnienia. Należy bowiem zaznaczyć, że urlop rodzicielski jest uprawieniem, związanym bezpośrednio ze stosunkiem pracy matki dziecka – warunkiem jego udzielenia jest wcześniejsze wykorzystanie podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze – stanowi on niejako przedłużenie wspomnianych urlopów.

Agata Cygan