Urlop ojcowski

Kto skorzysta z 9 tygodni dodatkowego urlopu rodzicielskiego? Nie tylko ojcowie dzieci urodzonych w 2023 roku!

Tata i córka nowy urlop rodzicielski

W związku z opóźnieniem implementacji przepisów dotyczących dodatkowego urlopu rodzicielskiego dla ojców, część rodziców będzie mogła skorzystać z nowego prawa z mocą wsteczną.

Prawo nie działa wstecz?

Generalnie nie powinno. A jednak istnieją sytuacje, w których nowymi przepisami powinni zostać objęci także ci obywatele, którzy teoretycznie im nie podlegają. Zwłaszcza, jeśli przepisy działają na ich korzyść, a fakt, że stracili do nich prawo nie wynika z ich winy. Mowa rzecz jasna o nowym, dodatkowym 9-tygodniowym urlopie rodzicielskim, który wchodzi w życie w bieżącym roku. To prawie trzy miesiące urlopu dedykowanego ojcom w związku z narodzinami dziecka, które można wykorzystać do ukończenia przez nie 6 roku życia. Urlop zostanie doliczony do podstawowej puli rodzicielskiego z tą różniącą, że będzie „nieprzenaszalny” – to wyłączne prawo ojca, które niewykorzystane przez niego osobiście, przepadnie.

Generalnie istnieje zasada, że nowo wprowadzane przepisy obowiązują dopiero tych obywateli, którzy podlegają im w momencie wprowadzenia. Oznaczałoby to, że z dodatkowego urlopu rodzicielskiego skorzystają wyłącznie ci ojcowie, których dzieci przyjdą na świat po wejściu w życie ustawy o dodatkowym urlopie. Sytuacja, o której mówimy jest jednak precedensowa, bo opisywana ustawa powinna zostać wprowadzona w nieprzekraczalnym terminie 2 sierpnia 2022 roku - taki deadline dała nam oraz innym krajom członkowskim Unia Europejska. Niestety, państwo polskie terminu nie dotrzymało i ustawa trafiła na biurko parlamentarzystów dopiero pół roku później. I właśnie owo opóźnienie daje nam furtkę do tego, by nowo wprowadzane przepisy zastosować wobec szerszej grupy obywateli niż ta, które będzie do nich uprawniona w momencie zatwierdzenia ustawy.

Kto może liczyć na dodatkowe 9 tygodni?

Co to oznacza w praktyce? Jak wyjaśnia Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, w celu objęcia nowymi regulacjami jak największej liczby uprawnionych pracowników, prawo do dodatkowego urlopu otrzymają nie tylko rodzice dzieci urodzonych w 2023 roku: „(…) pracownik – rodzic dziecka, który w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy będzie korzystał z urlopu rodzicielskiego albo jego części, udzielonego na podstawie obecnych przepisów, albo też w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy będzie uprawniony do urlopu rodzicielskiego, będzie miał prawo do skorzystania z tego urlopu w nowym, wyższym wymiarze, na zasadach określonych w przepisach dotychczasowych”.

Z wypowiedzi MRIPS wynika więc, że jeśli ustawa wejdzie w życie w 2023 roku - na co wszyscy mamy nadzieję, choć pewności nadal brak - będą mogli z niej skorzystać wszyscy rodzice uprawnieni w danym momencie do urlopu rodzicielskiego. Oznaczałoby to więc także rodziców dzieci, które w 2023 roku skończą 6 lat (wszystkich urodzonych w latach 2017-2023). Jak pokazują obserwacje, to potrzebna modyfikacja, bo rodziców poszkodowanych przez opóźnioną implementację prawa jest prawie 100 tysięcy. Co więcej, część z nich już zaczęła się organizować na portalach społecznościowych w celu wspólnego wyegzekwowania zabranego im prawa.

 

Autor: Agata Cygan-Kukla

Na jaki urlop możesz liczyć? Sprawdź!